Thuộc tốp đầu và tốp cuối, những cuốn sách đã làm đảo lộn các dự đoán trong năm 2012. Những thành công, doanh thu, các giải thưởng văn học… Từ truyện ngắn đến tiểu thuyết, tất cả đã làm đảo lộn các dự đoán. Đây là tổng quan về các tốp đầu và tốp cuối.
Joël Dicker: người gây bất ngờ nhất
Cuối tháng 6 năm 2012, Bernard de Fallois của nhà xuất bản L’homme d’Age thật sự hạnh phúc khi ký được hợp đồng với Joël Dicker cho cuốn tiểu thuyết thứ hai của anh, La Vérité sur l’affaire Harry Quebert (tạm dịch: Sự thật về trường hợp của Harry Quebert). Chỉ một năm sau cái chết vì tai nạn của một người bạn của ông, Vladimir Dimitrijevic, người sáng lập nhà xuất bản Thụy Sĩ. Và năm tháng sau khi đồng xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tiên của một người đàn anh đến từ Genève, Les Derniers Jours de nos pères (tạm dịch: Những ngày cuối cùng của cha ông chúng ta), dưới sự kiên quyết của Lydwine Helly, đại diện tại Pháp của nhà xuất bản Lausanne.
Ngày 28 tháng 6, Bernard de Fallois ở độ tuổi 86 tuổi đã thực sự mãn nguyện. Anh cảm thấy có thể làm một cái gì đó với cuốn tiểu thuyết đặc sắc này. Với người bạn Jean-Claude Fasquelle, thành viên của hội đồng quản trị của các Giám đốc thuộc Grasset, anh truyền tải cảm hứng của tác phẩm đến một vài người có sức ảnh hưởng như Marc Fumaroli, Françoise Chandernagore, Dominique Schnapper… Một bất ngờ lớn dành cho anh vào ngày 11 tháng 12 tại khách sạn Lutetia, các phương tiện truyền thông của Pháp và 32 biên tập viên nước ngoài đều chúc mừng anh với giải thưởng lớn dành cho tiểu thuyết của Viện Hàn lâm Pháp, và ngay sau đó là giải thưởng Goncourt dành cho giới trẻ cùng giải tiểu thuyết Pháp xuất sắc của tạp chí Lire.
Trong khi chờ đợi các tác phẩm lần lượt được xuất bản và phát hành tại các quốc gia. Với đề cử đầu tiên của Goncourt, những bài báo với nhiều lời ngợi khen mang tính tích cực (Le Point, Le JDD, L’Express,Elle, Le Figaro littéraire,Télérama…), bán đấu giá tại Francfort (230 000 € ở Đức, 100 000 ở Tây Ban Nha…) và tour tham quan Pháp của các nữ sinh trung học. Kết quả: trong khi các bài viết tổng hợp đầu tiên dừng lại vào ngày hôm nay, La Vérité đã bán khoảng 240 000 bản in, ngay trước giờ cao điểm cuối cùng của những món quà Giáng sinh.
Laurent Binet: người được mong đợi nhất
Không ai nghi ngờ rằng đây sẽ là cuốn sách bán chạy nhất của mùa giải. Đón nhận thành công với giới bình luận và công chúng về tác phẩm HhHH (nhà xuất bản Grasset), Laurent Binet đã có đặc quyền để theo đuổi từ bên trong các chiến dịch vận động tranh cử tổng thống của François Hollande. Ngày 16 tháng Tám, Rien ne se passe comme prévu (tạm dịch: Không chuyện nào diễn ra theo kế hoạch) (nhà xuất bản Grasset), câu chuyện về sáu tháng của anh ở Hollandie lên ngay trang bìa của tạp chí Nouvel Observateur. Sau đó, quả thật vậy, không chuyện nào diễn ra theo kế hoạch: cuốn sách bị đè bẹp bởi báo chí. Báo Le Monde cho rằng quyển sách khá nhàm chán, trong khi đó Libération lại chê tác phẩm quá đơn điệu. Tóm lại, bốn tháng sau khi phát hành, Rien ne se passe comme prévu chỉ bán được 23.000 bản, ít hơn mười lần so với tác phẩm L’Aube le soir ou la nuit (tạm dịch: Bình minh buổi tối hay đêm) (nhà xuất bản Flammarion) của Yasmina Reza về chiến dịch Sarkozy vào năm 2007.
Richard Millet: người gây tranh cãi nhất
Ngày 15 tháng 8 vừa rồi, nhà văn Richard Millet xuất bản đồng thời ba cuốn sách và làm việc trong ban biên tập uy tín của Gallimard, nơi ông là một trong những biên tập viên sáng giá nhất. Một tháng sau, ông đã có ngay cả văn phòng trên đường Gaston-Gallimard, nơi ông không được chào đón nhiệt liệt. Điều gì đã xảy ra? Ấn phẩm châm biếm của ông Langue fantôme suivi de Eloge littéraire d’Anders Breivik (tạm dịch: Ngôn ngữ của ma theo văn học Eloge của Anders Breivik) (nhà xuất bản Guilaume de Roux), với chủ đề về đa văn hóa và tài liệu tham khảo không rõ ràng về kẻ giết người người Na Uy. Ông bị J.M.G Le Clézio phản đối kịch liệt, kiến nghị từ Annie Ernaux và hơn một trăm nhà văn. Dưới nhiều tầng chỉ trích, Antoine Gallimard đã yêu cầu ông rời khỏi ủy ban. Millet chỉ bán được 8.000 bản Eloge littéraire d’Anders Breivik và cuốn tiểu thuyết được lên kế hoạch cho tháng hai ở nhà xuất bản Gallimard đã bị “hoãn lại”.
Olivier Adam & Christine Angot: danh sách đen
Với Les Lisières (tạm dịch: Những góc cạnh) của Olivier Adam, và Une semaine de vacances (tạm dịch: Kì nghỉ một tuần) của Christine Angot, nhà xuất bản Flammarion có thể có một vài hy vọng trong mùa giải thưởng. Hy vọng nhanh chóng bị dập tắt khi danh sách sơ khảo của giải Goncourt thất bất ngờ khi không có tên của Olivier Adam, nhưng điều đó không ngăn cản cuốn tiểu thuyết của anh đạt được một thành công rất lớn với 92.000 bản được bán ra vào ngày đó.
Còn đối với tác giả của tác phẩm loạn luân Semaine de vacances mà dường như giải thưởng Décembre là dành cho cô, tác phẩm trở thành trung tâm của một cuộc tranh cãi dữ dội giữa các thành viên bồi thẩm đoàn. Eric Neuhoff nói rằng ông “không bao giờ ngồi chung bàn với Angot” và Laure Adler một lần nữa mong muốn rút khỏi thành viên ban giám khảo… Giải thưởng cuối cùng thuộc về tác phẩm Oeuvres de miséricorde (tạm dịch: Những tác phẩm về lòng từ bi) (nhà xuất bản Verdier) của Mathieu Riboulet. Nhưng mọi người cũng chưa bao giờ nói nhiều về Angot như trong mùa giải này.
J. K. Rowling: người đắt giá nhất
Để giành chiến thắng cho Une place à prendre (tạm dịch: Khoảng trống tình cờ), tiểu thuyết dành cho người lớn đầu tiên của J. K. Rowling, tác giả của 450 triệu bản, được xuất bản bởi Grasset và Livre de poche. Nhóm Hachette đã ký một tờ ngân phiếu rất lớn ít nhất là một khoản tiền lên tới bảy con số, bởi vì chúng ta biết rằng Gallimard, biên tập viên lịch sử tạo ra Harry Potter đã đề xuất giá thầu cao nhất ngưỡng trong lịch sử của nhà xuất bản.
Robert Laffont cũng ngang hàng, nhưng với những đề xuất từ các tiểu thuyết gia Anh, quy định tất cả các ứng cử viên phải bí mật tuyệt đối. Một chiến lược bí ẩn từ những người chủ trì sự ra mắt của cuốn tiểu thuyết nhưng rất có lợi tại thời điểm này: Une place à prendre đã bán được 160,000 bản kể từ khi phát hành trong nhà sách vào ngày 28 tháng 9. Tuy nhiên, theo ước tính, với 24 euro mỗi cuốn sách, Grasset và Livre de poche phải bán được gấp 2-3 lần, nếu chỉ để trả được chi phí của họ.
Toni Morrison: người được hoan nghênh nhiệt liệt
Phải thừa nhận rằng dù ở tuổi 82 Toni Morrison vẫn hưởng lợi từ việc đoạt giải Nobel. Tuy nhiên, so với những người nước ngoài chiến thắng trước của Viện Hàn lâm Thụy Điển (từ Orhan Pamuk đến Tomas Tranströmer, ngay cả Herta Müller và Mario Vargas Llosa), nữ tác giả Mỹ đã trở thành một trong những cây bút được mong đợi nhất. Với cuốn tiểu thuyết thứ 10 của bà, xuất bản ngày 23 tháng tám Home (tạm dịch: Quê hương), tác giả của Beloved (tạm dịch: Người yêu dấu), giải Pulitzer năm 1988, chắc chắn đã thu hút được công chúng Pháp và là một niềm vui, với gần 115.000 bản được bán, với biên tập viên trung thành của mình Bourgois. Thành công này cũng là do sự xuất hiện của nữ hoàng Morrison ở lễ hội Mỹ, tại Vincennes vào tháng Chín vừa qua. Từ ngày hội, người tham gia cũng ít khi nhìn thấy sự vui mừng từ nhà văn tám mươi tuổi, mặc dù với mục đích vận động để vinh danh bà tại câu lạc bộ người hâm mộ.
Ngoài việc chú giải Thánh Kinh cho cuốn tiểu thuyết mới nhất của mình, câu chuyện vềcuộc hành trình của một người anh trai và em gái da đen trong giai đoạn phân biệt chủng tộc Mỹ vào những năm 1950, tác phẩm mang hơi hướm cổ xúy cho các hoạt động thiên về tổng thống Mỹ Obama, cùng với sự quan tâm về William Faulkner và James Baldwin đã lặp đi lặp lại niềm tin của họ nơi nữ văn sĩ chính trị.
Grégoire Delacourt: người gây hiện tượng nhất
Rất dễ dàng để có thể dự đoán được sự thành công cực lớn của La Liste de mes envies (tạm dịch: Những mong muốn của tôi), tiểu thuyết thứ hai của Grégoire Delacourt, được công bố vào ngày 1 tháng 2 vừa rồi tại JC Lattès. Tác phẩm là câu chuyện về Jocelyne Guerbette, một người bán tơ lụa 47 tuổi ở Arras đã trở thành một triệu phú sau chiến thắng xổ số. Tác phẩm ăn khách khi vừa ra mắt với hơn 280 000 bản được bán ra, quá là một thành công mỹ mãn và sẽ không dừng lại, trong khi chúng ta lần lượt chứng kiến các con số bản bán ra tăng lên.
Phải thừa nhận rằng, tác phẩm đã làm dấy lên sự quan tâm lớn trong Hội chợ sách Francfort, vào mùa thu năm 2011, với đỉnh điểm là việc đã được mười hai quốc gia mua bản quyền bao gồm cả Gran-de-Bretagne và Hoa Kỳ được bán đấu giá rất cao. Ngay cả các bản quyền làm phim đã được mua trước khi cuốn tiểu thuyết được xuất bản! Hoàn toàn cách xa kỉ lục với tác phẩm trước đó L’Ecrivain de la famille (tạm dịch: Nhà văn của gia đình) được phát hành vào tháng Giêng năm 2011 chỉ với 25.000 bản khổ lớn.
Minh Khuê
Bookaholic 
Leave a Reply